Phong tục ngày Tết đang dần mai một. Vì sao ta nên giữ lại?

Phong tục ngày Tết đang dần mai một. Vì sao ta nên giữ lại?

Tết Nguyên Đán là dịp đặc biệt nhất trong năm của người Việt. Không chỉ là thời điểm nghỉ ngơi, sum vầy, Tết còn chứa đựng cả một kho tàng phong tục truyền thống được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Thế nhưng, giữa nhịp sống hiện đại hối hả, nhiều phong tục Tết xưa đang dần biến mất. Câu hỏi đặt ra: Chúng ta có nên giữ lại? Và giữ bằng cách nào?

Những phong tục Tết đang dần mai một

Nếu so với Tết cách đây vài chục năm, bạn sẽ thấy rất nhiều hoạt động quen thuộc của ngày Tết đã thay đổi, thậm chí biến mất.

• Gói bánh chưng, bánh tét tại nhà: Ngày trước, cả gia đình quây quần bên nồi bánh, vừa gói vừa trò chuyện. Giờ đây, bánh mua sẵn tiện lợi đã thay thế gần như hoàn toàn.

• Dọn dẹp, trang trí nhà cửa theo nghi thức xưa: Không còn cảnh cả nhà tất bật đánh bóng lư đồng, thay bàn thờ, treo câu đối đỏ… Mọi thứ được đơn giản hóa hoặc bỏ qua.

• Thăm hỏi, chúc Tết trực tiếp: Những lời chúc ấm áp, cái bắt tay, cái ôm được thay bằng tin nhắn và icon chúc mừng trên mạng xã hội.

• Lì xì bằng tiền mới: Ngày nay, nhiều người “lì xì” qua ví điện tử – nhanh gọn nhưng thiếu cảm giác háo hức mở phong bao đỏ.

• Trò chơi dân gian: Kéo co, bịt mắt bắt dê, đánh chuyền… từng là niềm vui của trẻ con dịp Tết, nay bị thay thế bằng điện thoại và trò chơi trực tuyến.

Nguyên nhân khiến phong tục bị mai một

• Nhịp sống nhanh: Con người bận rộn, ít thời gian chuẩn bị Tết cầu kỳ như trước.

• Ảnh hưởng công nghệ: Mạng xã hội, dịch vụ trực tuyến khiến nhiều hoạt động truyền thống bị thay thế.

• Đô thị hóa và xa quê: Nhiều người ăn Tết ở thành phố, xa gia đình, khó duy trì phong tục.

• Giới trẻ ít hiểu ý nghĩa: Khi không biết tại sao phải làm, họ dễ bỏ qua.

Vì sao nên giữ lại các phong tục Tết?

1. Gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc
   Mỗi phong tục đều là mảnh ghép của lịch sử và văn hóa Việt. Mất đi phong tục, Tết sẽ mất đi phần “hồn”.

2. Tăng sự gắn kết gia đình và cộng đồng
   Những hoạt động như gói bánh, dọn dẹp, đi chúc Tết… là dịp hiếm hoi cả gia đình cùng làm chung việc, chia sẻ câu chuyện và kỷ niệm.

3. Giáo dục thế hệ trẻ
   Trẻ em học được cách trân trọng truyền thống, biết ơn ông bà tổ tiên và hiểu sâu hơn về cội nguồn.

4. Giữ trọn không khí Tết
   Một cái Tết đủ đầy không chỉ ở vật chất, mà còn ở những hoạt động, thói quen tạo nên cảm giác “Tết đã về”.

Cách gìn giữ phong tục Tết trong đời sống hiện đại

• Tổ chức hoạt động gia đình: Dù bận rộn, hãy dành một buổi để cả nhà cùng gói bánh, làm mứt, trang trí nhà.

• Giải thích ý nghĩa cho trẻ: Khi hiểu lý do, trẻ sẽ hứng thú tham gia hơn.

• Kết hợp truyền thống và hiện đại: Có thể mua nguyên liệu sẵn, nhưng vẫn tự tay chế biến; hoặc vừa chúc Tết trực tiếp vừa gửi lời chúc online cho người ở xa.

• Lan tỏa giá trị qua mạng xã hội: Chia sẻ hình ảnh, câu chuyện về phong tục Tết để truyền cảm hứng cho bạn bè, cộng đồng.

Giữ phong tục là giữ hồn Tết

Tết không chỉ là ngày nghỉ, mà là dịp để kết nối con người, nuôi dưỡng tình thân và trân trọng những giá trị văn hóa.

Giữ phong tục Tết không phải là “cố chấp giữ cái cũ”, mà là giữ lại những điều đẹp đẽ nhất, truyền lại cho thế hệ sau để Tết luôn mang trọn hương vị, cảm xúc và ý nghĩa của nó.

Bởi, khi phong tục mất đi, có thể một ngày nào đó chúng ta sẽ nhận ra: Tết vẫn còn, nhưng “hồn Tết” đã nhạt phai.