Tết Nguyên đán bắt nguồn từ đâu

1. Ý nghĩa tên gọi và cách tính

Tết nguyên đán viết đúng là Tiết Nguyên Đán, nghĩa là tiết trời sáng sớm đầu tiên, nhằm chỉ ngày đầu tiên của một năm âm lịch, sau một chu kỳ của tự nhiên vận hành qua bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông.

Tết nguyên đán được xác định dựa theo âm lịch, tức là theo chu kỳ hoạt động của mặt trăng, thường diễn ra vào khoảng cuối tháng 1 đầu tháng 2 dương lịch. Do quy luật 3 năm nhuận một tháng của Âm lịch nên Tết Nguyên Đán không bao giờ trước ngày 21 /1 và sau ngày 19/2 Dương lịch. Dân gian quan niệm thời gian ăn tết thường kéo dài khoảng 20 ngày từ 20 tháng chạp đến hết mùng 10 thang Giêng, tuy nhiên mốc quan trọng nhất thường bắt đầu từ khi ông Táo về trời vào ngày 23 cho đến hết 3 ngày đầu năm mới.

2. Nguồn gốc

Tết Nguyện Đán vốn có nguồn gốc từ Trung Quốc do Tam Hoàng Ngũ Đế xác lập và thay đổi qua Đời Tam Vương, nhà Hạ chọn tháng giêng, Nhà Thương lấy tháng chạp, Nhà Chu chọn tháng mười một làm tháng Tết. Đến Thời nhà Hán, Hán Vũ Đế (140 TCN) lại đặt ngày Tết vào tháng giêng và ngày Tết được giữ cố định từ đó.

3.Ý nghĩa ngày tết Nguyên Đán.

Tết nguyên đán dược tổ chức vào ngày đầu tiên của một chu kỳ Xuân hạ thu đông mới, cũng chính là dịp lễ để ăn mừng sự bắt đầu mới, cho cả con người và thiên nhiên. Mùa đông lạnh lẽo đã qua, và con người cũng đã trải qua một năm vất vả, và dịp tết Nguyên Đán chính là dịp để nhìn lại và hướng về một sự khởi đầu mới

 Tết Nguyên Đán là ngày nghỉ

Trước khi nói đến các hoạt động khác, Tết Nguyên đán là dịp nghỉ dài nhất trong năm và là cơ hội để mỗi người có thời gian cho chính bản thân mình, chăm sóc bản thân về cả thể chất lẫn tinh thần sau một năm dài. Mỗi người có những lựa chọn khách nhau như nghỉ ngơi, tham gia các hoạt động ưa thích, thư giãn hay suy ngẫm về những thứ đã và chưa làm được, về hiện tại và những dự tính tương lai,.. Dù cho lựa chọn hoạt động gì thì dịp Tết là một phần thưởng xứng đáng mà ai cũng có quyền được hưởng.

Tết Nguyên Đán là thời gian cho tình thân

Không giới hạn chỉ là gia đình, bạn bè hay đồng nghiệp, dịp tết nguyên đán là dịp để thể hiện tình thân với mọi người. Con người sống ở một mức độ nào đó đều cần tương tác với đồng loại để duy trì và phát triển, nhưng những điều này nhiều khi lại bị giới hạn bởi tính cách, địa vị, khác biệt,.. Dịp Tết khi con người mở lòng hân hoan cùng với vạn vật là khi những rảo cản trở nên mờ nhạt hơn. Tình gia đình, bạn bè, làng xóm, đồng nghiệp,.. vì thế mà trở nên ấm áp và gần gũi hơn. Không ai không trông mong được về nhà cùng gia đình đón Tết, biếu tặng cha mẹ và người thân những túi quà tết đầy thành ý, tận hưởng không khí ấm cúng rồi cùng nhau đi thăm bạn bè họ hàng láng giềng.

Tình thân không chỉ giới hạn bởi những người còn sống mà cả với những người đã khuất, là dịp con cháu nhớ tới ông bà tổ tiên. Những mâm cỗ đầy đủ với tấm lòng thành và những lời cầu nguyện, những nén hương thành kính là minh chứng cho tình cảm bền chặt này

Tết Nguyên Đán là thời gian tận hưởng

Những món ăn ngon, những chai rượu tốt nhất hay bánh mứt, đặc sản là những điều không thể thiếu trong dịp tết. Ai cũng mong muốn lựa chọn những thứ tốt nhất cho gia đình trong dịp này. Không gian cũng được trang trọng đầu tư với những vật phẩm trang trí mới, cây hoa cảnh để tạo không khí tươi mới cho ngày đầu năm. Người ta cũng lựa chọn những giỏ quà, hộp quà tết trang trọng và tốt nhất để biếu tặng nhau trong ngày đầu năm.

Tết Nguyên Đán mang đến khởi đầu mới

Những ưu tư, muộn phiền của một năm cũ được bỏ lại năm cũ với hy vọng một năm mới tươi sáng hơn. Kể cả đồ vật trong nhà cũng được lau dọn lại cho mới sạch để có một khởi đầu mới. Người lớn cũng như trẻ con đều tắm rửa và mặc quần áo mới. Với mỗi người, những buồn phiền, cãi vã được dẹp qua một bên. Tối thiểu ba ngày Tết, mọi người cười hòa với nhau, nói năng từ tốn, lịch sự để mong suốt năm sắp tới mối quan hệ được tốt

Tết Nguyên Đán là ngày tạ ơn

Người Việt chọn ngày Tết như là lễ Tạ ơn của Tây Phương, khi con người thể hiện lòng biết ơn với nhau và với những đấng vô hình đã bảo hộ cho cuộc sống no đủ yên bình của họ. Con cái thể hiện lòng hiếu thảo với cha mẹ qua những giỏ quà tết mừng tuổi, cha mẹ tạ ơn ông bà, tổ tiên trên những mâm cơm cúng trang trọng, đồng nghiệp thể hiện lòng biết ơn với những hỗ trợ cho nhau…

Đời người sống bao nhiêu năm thì đón bấy nhiêu cái Tết nhưng có lẽ chưa ai từng thấy chán cái không khí háo hức ấm áp mỗi khi tết đến, trẻ em được tặng quà bánh áo mới, người già nhận giỏ quà mừng tuổi và phát phong bao cho trẻ em, các bà nội trợ tất bật chuẩn bị đồ ăn thức uống trong khi các gia trưởng dọn dẹp nhà cửa. Những giá trị của ngày Tết không biết có tự bao giờ nhưng sẽ vẫn mãi được thực hành và đóng một vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần người Việt, có lẽ là đến lúc nào vẫn còn dòng máu người Việt chảy trong huyết quản.