Trong văn hóa Việt Nam, mâm cỗ Tết không chỉ đơn giản là bữa ăn ngày đầu năm, mà còn mang ý nghĩa thiêng liêng, gắn liền với phong tục thờ cúng tổ tiên và sum vầy gia đình. Một mâm cỗ đầy đủ, đẹp mắt sẽ góp phần tạo nên không khí Tết trọn vẹn, vừa thể hiện sự hiếu kính, vừa gửi gắm ước vọng cho một năm mới an lành, sung túc.
Vậy làm sao để chuẩn bị mâm cỗ Tết truyền thống đúng chuẩn Việt? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây.
>> Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết và cách bày đẹp, hợp phong thủy
Ý nghĩa của mâm cỗ Tết
Tưởng nhớ tổ tiên: Mâm cỗ được dâng lên bàn thờ trong đêm giao thừa và những ngày đầu năm, thể hiện tấm lòng biết ơn ông bà, tổ tiên.
Cầu chúc sung túc, may mắn: Sự đầy đủ các món ăn tượng trưng cho một năm mới đủ đầy, hạnh phúc.
Gắn kết gia đình: Việc cùng nhau nấu nướng, bày biện giúp các thế hệ trong gia đình thêm gần gũi, sum vầy.
Mâm cỗ Tết, vì thế, không chỉ để thưởng thức mà còn là biểu tượng văn hóa truyền từ đời này sang đời khác.
Mâm cỗ Tết truyền thống theo ba miền
Miền Bắc
Bánh chưng: Tượng trưng cho đất, không thể thiếu trong mâm cỗ.
Thịt gà luộc: Vàng óng, nguyên con, mang ý nghĩa cát tường.
Nem rán, giò chả: Món ăn quen thuộc, giòn thơm hấp dẫn.
Canh măng khô: Hương vị đặc trưng, thanh mát, giải ngấy.
Dưa hành: Ăn kèm giúp cân bằng vị béo ngậy.

Mâm cỗ miền Bắc thường được bày biện cân đối, trang trọng, thể hiện sự tinh tế truyền thống.
Miền Trung
Bánh tét: Tượng trưng cho sự no đủ, có cả nhân mặn và ngọt.
Dưa món: Hỗn hợp củ quả ngâm chua ngọt, ăn kèm bánh tét.
Nem chua, tré: Món đặc sản miền Trung không thể thiếu.
Thịt heo ngâm nước mắm: Đậm đà, bảo quản lâu ngày.
Canh khổ qua nhồi thịt: Mang ý nghĩa vượt qua khó khăn, đón năm mới hanh thông.

Mâm cỗ miền Trung giản dị nhưng đậm đà, gắn liền với tính cách mộc mạc, kiên cường của người dân nơi đây.
Miền Nam
Bánh tét lá cẩm: Sặc sỡ, bắt mắt, nhân đậu xanh hoặc thịt mỡ.
Thịt kho hột vịt: Món ăn biểu tượng của sự đoàn viên, sung túc.
Canh khổ qua: Cầu mong mọi nỗi khổ trong năm cũ qua đi.
Củ kiệu chua ngọt: Ăn kèm thịt kho, lạp xưởng, tạo vị hài hòa.
Lạp xưởng: Ngon miệng, tiện lợi, thường xuất hiện trong mâm cỗ gia đình.

Mâm cỗ miền Nam thường rực rỡ sắc màu, phong phú, thể hiện sự phóng khoáng và trù phú.
Cách chuẩn bị mâm cỗ Tết đúng chuẩn
Lên danh sách món ăn: Chọn món đặc trưng theo vùng miền hoặc kết hợp cả 3 miền nếu gia đình muốn đa dạng.
Chuẩn bị nguyên liệu tươi ngon: Ưu tiên thực phẩm sạch, rõ nguồn gốc.
Phân công công việc: Các thành viên trong gia đình cùng tham gia nấu nướng để tăng thêm sự gắn kết.
Bày biện hài hòa:
Đặt bánh chưng/bánh tét ở trung tâm.
Món mặn, món chay xen kẽ để cân bằng.
Sử dụng bát đĩa đồng bộ, màu sắc tươi tắn.
Mẹo bày mâm cỗ đẹp mắt, hợp phong thủy

Chọn số lượng món chẵn – lẻ hài hòa (thường là 6, 8, hoặc 9 món).
Sắp xếp theo bố cục tròn hoặc vuông – tượng trưng cho trời và đất.
Đặt các món chính ở trung tâm, món phụ xung quanh để tạo điểm nhấn.
Có thể kết hợp thêm mâm ngũ quả và hoa tươi để không gian thêm rực rỡ.
Mâm cỗ Tết truyền thống là nét đẹp văn hóa không thể thiếu trong ngày đầu năm mới của người Việt. Dù ở miền Bắc, Trung hay Nam, mỗi món ăn đều gửi gắm một ước nguyện bình an, hạnh phúc và sung túc.
Chuẩn bị một mâm cỗ Tết đầy đủ, đẹp mắt không chỉ làm cho không khí xuân thêm ấm áp, mà còn giúp gắn kết các thành viên trong gia đình, giữ trọn hồn Tết Việt qua nhiều thế hệ.